حفظ بهداشت دهان و دندان مزایای زیادی برای شما دارد. وقتی که دندان‌های خود را دو بار در روز و به صورت منظم تمیز کنید، بهترین نتیجه را از کار خود می‌گیرید. مسواک‌زدن باید دو بار در روز، یک بار صبح و یک بار شب انجام شود. استفاده از نخ دندان قبل از مسواک‌زدن، موثرترین روش برای از بین بردن جرم‌های دندانی، باکتریها و ذرات باقی‌مانده‌ی غذا از دهان است.
اول مسواک بزنیم یا نخ دندان بکشیم؟
بر اساس مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۸ زمانی که از نخ دندان قبل از مسواک استفاده شود پلاک میکروبی روی سطوح دندانها و همچنین ناحیه بین دندانی بیشتر کاهش می یابد. در واقع وقتی نخ دندان می کشیم اتصال باکتریها و دبری ها در سطوح بین دندانی شل می شود مسواک زدن بعد از آن و شستن دهان با آب باعث کاهش موثرتری در میزان پلاک میکروبی و دبری ها می شود.
همچنین این مطالعه نشان داد زمانی که اول نخ دندان استفاده شود، ماده معدنی فلوراید موجود در خمیر دندان که می تواند از ایجاد پوسیدگی دندان پیشگیری کند، با غلظت بیشتری در داخل دهان و روی سطح دندانها باقی می ماند، در مقایسه با وقتی که اول مسواک بزنیم و بعد نخ دندان بکشیم.
چرا باید اول از نخ دندان استفاده کنیم بعد از مسواک ؟
استفاده از نخ دندان برای خارج کردن ذرات غذا که بین دندان‌های شما گیر افتاده‌اند انجام می شود. این ذرات را معمولا نمی‌توان با استفاده از مسواک‌های معمول از بین دندانها خارج کرد. زیرا برس‌های مسواک وارد فاصله‌ی بین دندانها نمی‌شوند. به این معنی که اگر استفاده از نخ دندان را به پس از مسواک‌زدن موکول کنید، ذرات غذای بین دندانها در جای خود باقی می‌مانند.
بهترین راه شروع روتین دندانی با نخ دندان است. همیشه از نخ دندان‌های معتبر و بهداشتی استفاده کنید. استفاده از نخ‌های غیراستاندارد و غیربهداشتی می‌تواند باعث بریده شدن و گیرکردن آن‌ها در بین دندانها شود.
پلاک میکروبی عامل ایجاد پوسیدگی دندانها و بیماری های لثه می باشد. برای برداشت مکانیکی موثر پلاک میکروبی روی سطوح دندانها باید حداقل روزی دو بار از مسواک و یکبار از نخ دندان استفاده شود.عدم استفاده منظم از نخ دندان،احتمال ایجاد پوسیدگی دندانها، بیماریهای لثه و در نهایت از دست دادن دندان را افزایش می دهد.
مزایای دیگر استفاده از نخ دندان قبل از مسواک زدن
مزیت دیگر استفاده از نخ دندان قبل از مسواک زدن، کمک به افزایش استحکام دندان‌های شما است. خمیردندان و دهانشویه‌های تایید شده توسط سازمان استاندارد و دندانپزشکان متخصص، دارای فلوراید هستند و نقش مهمی در سلامت و استحکام دندان‌های شما ایفا می‌کنند. فلوراید نقش مهمی در محافظت از مینای دندان‌های شما دارد. این ماده پوسیدگی‌های میکروسکوپی را شناسایی کرده و به مینای دندان‌های شما کمک می‌کند خود را ترمیم کند. این کار احتمال گسترده‌تر شدن پوسیدگی دندان را کاهش می‌دهد.
استفاده از نخ دندان میزان جرم‌های دندانی را که ناخواسته قورت می‌دهید، کم‌تر می‌کند. انسان‌ها معمولا فراموش می‌کنند که جرم‌های دندانی، در حقیقت باکتری‌هایی هستند که روی دندان ها تجمع کرده‌اند و می‌توانند همراه با غذا هضم شوند و به دیگر نقاط بدن بروند. بلعیدن جرم‌ها خطر حملات قلبی، افزایش فشار خون و شرایط مشابه را بالا می‌برد.
نخ دندان و بیماریهای لثه
استفاده از نخ دندان قبل از مسواک‌زدن خطر ایجاد بیماریهای لثه را نیز کاهش می‌دهد. بیماریهای لثه، عفونت‌هایی در بافت نرم دهان هستند که دندانها را در بر می‌گیرند و معمولا در نتیجه‌ی تجمع جرم‌های دندانی ایجاد می‌شوند. وقتی که قبل از مسواک‌زدن نخ دندان بکشید، جرم‌ها و ذرات غذا را از لثه‌های خود دور می‌کنید .
با گذر زمان، باکتری‌های موجود در نزدیکی لثه شروع به تولید مثل و ایجاد عفونت می‌کنند. در ساده‌ترین حالت، این عفونت‌ها منجر به التهاب لثه می‌شوند و می‌توان با رعایت بهداشت دندانی مناسب با آن مقابله کرد. اگر این عفونت‌ها به مدت طولانی بدون درمان باقی بمانند، می‌توانند باعث بیماریهای پریودنتال شوند. در این حالت مقابله با آن‌ها نیازمند جراحی و روش‌های دردناک دیگر شود.
اصول نخ دندان کشیدن
نخ دندان کشیدن به روش اشتباه عوارضی را به دنبال دارد، انجام این کار به آرامی و روش صحیح بایستی صورت پذیرد. به خاطر داشته باشید که تمیز کردن بین دندانها نباید دردناک باشد. اگر این کار را با خشونت انجام دهید، به بافت بین دندانها آسیب خواهید زد. از طرفی اگر بیش از حد ملایم باشید، ذرات غذا بین دندانها باقی خواهد ماند. اندکی احساس ناراحتی در ابتدای استفاده از نخ دندان طبیعی است، اما نباید تسلیم شوید.
- از یک نخ دندان مناسب که در داروخانه ها به وفور یافت می شود، یک تکه به اندازه ی 25-20 سانتیمتر ببرید.
- نخ را دور انگشتان وسط دو دست بپيچيد و آن را با انگشت شست و سبابه مهار كنيد.
- نخ دندان را به آرامی به دور هر دندان بلغزانید و در حین انجام این کار نخ را محکم و کشیده نگه دارید.
- نخ را به صورت منحني دور دندان گرد كنيد و به آرامي آن را تا زير ناحيه آزاد لثه ببريد و به سمت بالا حركت دهيد. اين حركت را دو يا سه بار تكرار كنيد.
- هیچگاه نخ دندان را با فشار بین دندانها وارد نکنید، زیرا باعث آسیب به لثه‌ها می‌شود. بلکه آن را به آرامی میان دندانها حرکت دهید.
طریقه ی صحیح مسواک زدن
مسواک زدن صحیح از ارکان اصلی مقوله ی بهداشت دهان و دندان است، طوری که در اکثر موارد مسواک زدن با مسواک نزدن زیاد تفاوتی نمی کند. قبل از شروع مسواک زدن باید از تمیز و سالم بودن مسواک خود مطمئن باشیم. به مقدار کافی خمیر دندان روی مسواک می گذاریم. سپس دهان را با آب خیس می کنیم تا خمیر دندان خوب کف کند.
- اول از سطح جونده ی دندان ها شروع می کنیم که با حرکت رفت و برگشت روی سطح جونده، خمیر دندان به خوبی کف می کند و شیارهای موجود بر روی دندان تمیز می شوند. سطوح جونده در هر فک، در دو ردیف سمت چپ و راست قرار دارد که از یک سمت در فک پایین شروع کرده و به سمت دیگر می رویم. سپس همینطور برای فک بالا اقدام می کنیم. تمیز کردن سطوح جونده مشکل خاصی ندارد و اگر دقت شود و وقت کافی گذاشته شود به خوبی تمیز می شود.
- برای تمیز کردن سطوح کناری دندان ابتدا مسواک را با یک زاویه 45 درجه نسبت به محور طولی دندان بر روی شیار لثه و دندان قرار داده و مقداری به سمت پایین فشار می دهیم تا پُرزهای مسواک کاملا بین لثه و دندان و همچنین بین دندان ها فرو رود. بعد با یک حرکت لرزشی مناسب و با دامنه ی کم مسواک را به سمت بالا حرکت می دهیم. این حرکت لرزشی محدود باید 4-3 دفعه تکرار شود تا تمامی سطوح غیر قابل دسترس برای مسواک تمیز گردد.
- برای سطوحی از دندان که در قوس فک قرار دارند، باید با مانوری مناسب و چرخاندن جهت مسواک دسترسی به این نواحی را فراهم سازیم و هر چه از ناحیه ی دندان های عقب فک به سمت جلو پیش می رویم جهت مسواک را هم تغییر می دهیم، طوری که در دندان های جلو، کاملا از از پُرزهای جلویی مسواک برای تمیز کردن استفاده می کنیم.